Valstar, Leendert Marinus Geboren te: Naaldwijk op 10 augustus 1908 Omgekomen in: Kamp Vught op 4 september 1944, 36 jaar

Op 15 april 1931 trouwt Leendert Valstar in Hoek van Holland met Neeltje Dekker, geboren op 1 oktober 1904 in ‘s-Gravenzande. Het echtpaar woont in Naaldwijk – in het Westland. Leendert is tuinder van beroep.

Verzet
Tijdens de meidagen van 1940 dient Leendert als dienstplichtig korporaal bij de Bereden Artillerie, maar komt niet in actie. Hij blijft zijn dienstvrienden opzoeken en zoekt tevens contact met anderen die verzet willen plegen. In augustus 1942 komt de eerste onderduiker bij Leendert en zijn vrouw in huis, via de Naaldwijkse verzetsman van het eerste uur Piet Doelman.

Overval
In het voorjaar van 1943 stuurt de Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers een vertegenwoordiger naar Naaldwijk in de persoon van Henk Veldhuis (schuilnaam Vosje), om de mogelijkheden van het onderbrengen van onderduikers te bespreken. Deze Henk Veldhuis bespreekt dit met Tinus Valstar, de broer van Leendert, die actief is bij het verspreiden van de illegale krant Trouw. Henk Veldhuis en Leendert ontmoeten elkaar bij Tinus thuis. Dit is het begin van de Westlandse Knokploeg. Veldhuis vertelt over een ploeg in Meppel die zich bezighoudt met het overvallen van distributiekantoren en bevolkingsregisters. Na overleg met de mensen uit Meppel pleegt Leendert met een inmiddels gevormde ploeg een geslaagde overval op het Bureau voor Voedselvoorziening in Oorlogstijd. Verraad verhindert echter geplande overvallen op bevolkingsregisters. Leendert moet vluchten om aan arrestatie te ontkomen.

Bertus de Vries
Vanaf juli 1943 leidt Leendert als ‘Bertus de Vries’ een zwervend bestaan. Al zijn tijd en energie steekt hij in het illegale werk. De eerste tijd houdt hij zich vooral bezig met de opbouw en organisatie van de knokploegen in het westen van Nederland. Al snel krijgt hij een sterke positie binnen de Landelijke Knokploegen; samen met Izak van der Horst en Hilbert van Dijk uit Kampen en Liepke Scheepstra uit Arnhem vormt hij in augustus 1943 de “Top van de LKP”. Ondanks zijn landelijke werk blijft Leendert ook actief als leider van zijn uit 15 man bestaande knokploeg. Deze ploeg is betrokken bij overvallen in onder meer Capelle aan de IJssel, Lopik, IJsselstein, Alphen aan den Rijn, Broek op Langendijk, Krimpen aan de Lek, Zwammerdam, Doesburg, Naaldwijk en Delft. De overval in deze laatste plaats wordt Leendert uiteindelijk fataal.

Delft
Op 15 mei 1944 brengt Leendert een familiebezoek aan Delft. Door een ongelukkige samenloop van omstandigheden wordt hij, weer op weg naar het station, door een agent aangehouden en meegenomen naar het hoofdbureau. Zijn, overigens valse, papieren zijn in orde. Tijdens de overval in Delft eerder dat jaar had Leendert echter geen masker gedragen, en hij wordt herkend.

Bunker
Dezelfde avond nog wordt Leendert naar de SD in Rotterdam gebracht, met stokken in zijn broekspijpen om ontvluchten te voorkomen. Er gaan tien bewakers mee, en achter de arrestantenauto aan rijdt als dekking een personenauto. Al snel is men zeker van de identiteit van Leendert Valstar, gezocht wegens een overval in Naaldwijk en naar men vermoedt betrokken bij meer illegaal werk. De SD gelast verscherpte bewaking. Zijn ploeg probeert van alles om hem vrij te krijgen, maar de SD besluit hem af te voeren naar de bunker in het concentratiekamp Vught. Daaruit is geen ontsnappen mogelijk.

Bedrag
Buiten het kamp wordt alles geprobeerd om Leendert aan een doodvonnis te doen ontkomen. Een Overijsselse bunkerbouwer, inmiddels tot inkeer gekomen, is bereid een groot bedrag op tafel te leggen voor een omkooppoging. Leenderts vader is er half augustus 1944 van overtuigd dat zijn zoon niet de doodstraf zal krijgen. Maak je om Leen maar geen zorgen; hij krijgt levenslang in plaats van de doodstraf, zegt hij tegen zijn zwangere schoondochter Nelie.

Invasie
Na de landing van de geallieerde legers in Normandië op 6 juni 1944 gaat de opmars snel. Begin september is het kanongebulder van de bevrijders in het Kamp Vught te horen. De bevrijding lijkt nabij. In allerijl wordt door de Duitsers een ontruimingsplan voor het Kamp Vught gemaakt. Veel verzetsstrijders echter worden vlak vóór en tijdens de ontruiming op de fusilladeplaats nabij het kamp gedood. Op 4 september 1944 Leendert Valstar en zestig anderen.
Nelie Valstar-Dekker overlijdt op 8 april 1981 te Almelo.

Dr. L. de Jong
Dr. L. de Jong, auteur van het standaardwerk Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog, omschrijft Leendert Valstar als volgt: “een geboren leider en een groot organisator, die als leider van zijn eigen knokploeg een enorme indruk maakt op zijn mensen door zijn grote kalmte en door zelf de gevaren niet uit de weg te gaan”.

Bronnen:

  • De heer F. Valstar
  • Het Grote Gebod : Gedenkboek van het verzet in LO en LKP. Kampen, Kok, 1989. 4e druk. 
  • L. de Jong. Het Koninkrijk der Nederlanden in de Tweede Wereldoorlog. Deel 7
  • In de Nationale Beeldbank Tweede Wereldoorlog vindt u een fotoreportage, gemaakt op het politiebureau in Delft na de wapenkraak van achttien KP'ers onder leiding van Leendert Valstar. Beeldbank WO2; De foto’s maken deel uit van de collectie van het ZuidHollands Verzetmuseum.

 

Deze website maakt gebruik van cookies

Deze website maakt gebruik van geanonimiseerde cookies om jouw gebruikservaring te optimaliseren en voor de analyse van onze website. Deze cookies kun je niet uitzetten. Bij het tonen en afspelen van YouTube video's worden cookies van derden geplaatst. Deze cookies van derden kun je wel uitzetten. Klik op "Akkoord" als je akkoord gaat met dit gebruik van cookies, klik op "Aanpassen" voor meer informatie en om zelf te bepalen welke cookies deze website plaatst.

Deze website maakt gebruik van geanonimiseerde cookies om jouw gebruikservaring te optimaliseren en voor de analyse van onze website. Deze cookies kun je niet uitzetten. Bij het tonen en afspelen van YouTube video's worden cookies van derden geplaatst. Deze cookies van derden kun je wel uitzetten. Klik op "Akkoord" als je akkoord gaat met dit gebruik van cookies, klik op "Aanpassen" voor meer informatie en om zelf te bepalen welke cookies deze website plaatst.