Uilke Boonstra staat bekend als bedachtzaam, zwijgzaam, wijs en bescheiden en is zeer godsdienstig. Boonstra is bevriend met S. Wiersma, die hem polst om joden op te vangen. Eerst twijfelt Uilke uit hoofde van zijn geloof, maar Wiersma weet hem toch te overtuigen. Vanaf die tijd zijn de twee onafscheidelijk. In het begin wordt de opvang vaak uit eigen zak betaald, wat echter niet volgehouden kan worden. De twee vrienden komen dan in contact met Piet van Doorn, die hen financieel ondersteunt.

”Opa”
Het werk wordt steeds intensiever en de contacten steeds uitgebreider. Zo komen Boonstra en Wiersma in contact met “opa” Casper ten Boom, die in Haarlem een klokkenwinkel heeft. Door verraad van waarschijnlijk een koerier uit Joure wordt het onderduikadres van Ten Boom verraden en wordt bijna de hele groep opgerold. Ook Uilke is slachtoffer van het verraad.

Oranjehotel
Casper ten Boom begint met de Duitsers te onderhandelen en weet zich vrij te kopen en bedingt daarbij ook dat Uilke Boonstra vrijkomt, zij hebben elkaar in het Oranjehotel goed leren kennen. Boonstra en Wiersma komen in de top van de LO-LKP in Friesland terecht. Tot 1 februari 1944 heeft die groep goed gewerkt, tot Uilke wordt opgepakt en Wiersma maar net aan de greep van de Duitsers weet te ontkomen. Het verzet in Joure loopt een zware klap op. Boonstra heeft veel contacten in en buiten Joure. Ze werken in de Haarlemmermeer samen met Boogaard en in Haarlem met de Barteljorisgroep.

Niet vlekkeloos
Omdat bonnen nodig zijn, besluit Boonstra een KP-groep op te richten. De eerste overval op een distributiekantoor wordt gepleegd op 10 september 1943 in St. Jansklooster. De overval verloopt niet geheel vlekkeloos, omdat de auto het op de vlucht laat afweten, zodat de groep ordeloos uit elkaar gaat. Al met al komt de buit toch op de juiste plaats terecht. De overval is voor Uilke een goede les en hij neemt de organisatie van de KP stevig ter hand. Een ondergedoken torpedomaker met de schuilnaam Herman, wordt bij de KP gehaald om de KP’ers met wapens om te leren gaan. “Herman” past eigenlijk niet goed in de groep. Hij wordt koerier voor Holland, maar knoopt daar pleziertjes aan vast, hetgeen in Joure twijfels oproept. Op een zo’n reisje loopt hij een jonge vrouw tegen het lijf, die ook contacten onderhoudt met de Duitsers. De vrouw weet hem uit te horen, die het op haar beurt aan de Duitsers doorspeelt. “Herman” krijgt geen nieuwe informatie meer van het verzet. Hij komt hier achter en verdwijnt. De top denkt geen moment aan verraad.

Trein
Of “Herman” alleen de zaak aan het rollen heeft gebracht, is de vraag. Op 1 februari 1944 komen Boonstra en Wiersma vanuit Holland met de trein terug naar Friesland. In Heerenveen moeten beiden overstappen, maar Wiersma heeft een naar gevoel. In Heerenveen staat D. Zijlstra uit Joure Boonstra op te wachten om een belangrijke zaak met hem te bespreken. Boonstra en Zijlstra lopen vooruit en Wiersma volgt op een afstand. Net buiten het station wordt Boonstra aangehouden. De SD’er Grundmann heeft na de oorlog verklaard, dat Boonstra aangehouden moest worden, koste wat het kost. De instructies kwamen uit Den Haag. Lammers en Wolters doen ook mee aan de arrestatie. Zijlstra is speciaal meegekomen om Boonstra aan te wijzen en is hier na de oorlog voor veroordeeld. Wiersma weet te ontkomen en moet onderduiken.

Baby
Zijn huis wordt overhoop gehaald en zijn vrouw wordt mishandeld. De joodse baby die ze in huis hebben, wordt gelukkig niet meegenomen. Ook bij Uilke wordt het huis overhoop gehaald en hij moet zelf toekijken. Zes andere mannen worden in Joure opgepakt, waarvan slechts een persoon de kampen weet te overleven. Volgens Wiersma moet “Herman” ook het adres aan de Barteljorisstraat van Casper ten Boom in Haarlem hebben verraden. Daar worden 28 mensen aangehouden, onder wie de gefortuneerde financier Sturing. Allen worden naar Scheveningen gebracht.

Rode Kruis
De arrestanten uit Joure weten een misleidend verhaal in elkaar te zetten. Ze zijn actief met bonnen en voedselpakketten voor het Rode Kruis, is hun verhaal. Boonstra is hoofd van de Luchtbeschermingsdienst en de anderen zijn leden. De bonnen uit St. Jansklooster zijn een zwakke plek in het verhaal, maar door hun onschuld te blijven volhouden gaan de Duitsers dat verhaal geloven. Wiersma is de grote man en die hebben de Duitsers laten ontsnappen. Boonstra speelt het spel mee, dat hij voor Wiersma als aas dient. Uilke weet Wiersma wel te waarschuwen dat de tussenpersoon niet zuiver is. Boonstra weet het spel zo te spelen dat hij “zogenaamd” meedoet. De rijke financier Sturing weet de Duitsers ondertussen te verleiden met zijn geld. Boonstra wordt vrijgekocht, maar krijgt na zijn vrijlating de volle laag van Wiersma. Wiersma echter gaat uit van de voorzichtigheid van Uilke. Wiersma waarschuwt Uilke het rustiger aan te doen, wat Uilke echter niet doet. Wanneer Boonstra voor de tweede keer wordt opgepakt, is niet bekend.

Op 18 augustus 1944 sterft Uilke Boonstra voor het vuurpeloton in Kamp Vught. Als gevolg hiervan wordt Joure als verzetscentrum van de Zuidwesthoek opgeheven. Het verzet heeft nog geprobeerd Uilke Boonstra te bevrijden tijdens zijn transport naar het concentratiekamp, maar de bewaking is te streng.

Bron:

• Bezettingstijd in Friesland, P. Wybenga Deel 1, blz. 136/23112321276. Deel 2, Blz. 74/22812361268/358 Deel 3, blz. 84/130