Nationaal Monument Kamp Vught, 1990 - nu - Nationaal Monument Kamp Vught

1990 - Opening

Na de Tweede Wereldoorlog vestigen Defensie en Justitie zich op het voormalige kampterrein en wordt een deel ingericht als woonoord voor Molukse ex-KNIL-militairen en hun gezinnen. De herinnering aan voormalig Kamp Vught lijkt langzaam te vervagen, tot in de jaren tachtig een aantal oud-gevangenen zich roert.
Het leidt in 1986 tot de oprichting van een stichting door de Gemeente Vught en de komst van een herinneringscentrum, op 18 april 1990 geopend door koningin Beatrix.
Beeld: NM Kamp Vught

1993 - Pionieren

In de eerste jaren, als het terrein nog maar de helft beslaat van de huidige oppervlakte, is het pionieren met beperkte middelen. De vaste expositie is opgesteld in een veredelde bouwkeet. Vanwege ruimtegebrek doet een deel van het authentieke crematorium dienst als kantoor.
Toch wordt veel bereikt met de nodige creativiteit, inzet van vrijwilligers en hulp van de Vriendenkring, opgericht door een aantal oud-gevangenen. In deze jaren wordt het fundament gelegd voor de toekomst.
Beeld: NM Kamp Vught

1995 - Besmeurd

De voor Dodenherdenking gelegde bloemen zijn nog vers, als op 7 mei het monument op de voormalige fusilladeplaats wordt beklad met teer. De besmeurde panelen, met daarop de namen van meer dan driehonderd gevangenen die in de laatste oorlogsmaanden op deze plek zijn geëxecuteerd, zijn te zien op het buitenterrein van het museum. De fusilladeplaats en het later herstelde monument bevinden zich op loopafstand van het herinneringscentrum.
Beeld: NM Kamp Vught

1999 - Kindermonument

In de zomer wordt het Kindermonument onthuld. Het monument, gerealiseerd door de Vriendenkring, gedenkt de bijna 1.300 Joodse kinderen die op 6 en 7 juni 1943 vanuit Kamp Vught zijn gedeporteerd naar vernietigingskamp Sobibór in bezet Polen. De kindertransporten worden ieder jaar op de eerste zondag van juni herdacht.
Beeld: NM Kamp Vught

2002 - Nieuwbouw

Op 25 oktober wordt het geheel vernieuwde en uitgebreide Nationaal Monument Kamp Vught geopend door prins Bernhard, die naast de hoofdingang een eikenboom plant. De verbouwing is noodzakelijk omdat het herinneringscentrum in de jaren negentig uit zijn jasje is gegroeid: van 7.000 bezoekers in 1991 tot bijna 30.000 aan het einde van het decennium.
Beeld: NM Kamp Vught

2003 - Herdenken

Sinds het begin van deze eeuw organiseert Nationaal Monument Kamp Vught een eigen herdenking op 4 mei, waarbij in het bijzonder wordt stilgestaan bij de mensen die zijn vermoord in Kamp Vught en andere kampen. Al snel groeit de openbare herdenking uit tot een bijeenkomst die vele honderden belangstellenden trekt, zoals hier in 2003. Traditiegetrouw is een belangrijke rol weggelegd voor oud-gevangenen die persoonlijke verhalen delen met het publiek.
Beeld: Marc Bolsius

2007 - Educatie

Als in 2007 het lespakket Kamp Vught in de klas wordt gelanceerd, neemt het bezoek van scholen een enorme vlucht. Inmiddels ontvangt Nationaal Monument Kamp Vught jaarlijks meer dan 31.000 scholieren en is een bezoek voor veel basis- en middelbare scholen uit Noord-Brabant en ver daarbuiten een ijkpunt in het schooljaar geworden.
Beeld: Paul Jespers

2011 - Toneel

Een van de indrukwekkendste getuigenissen over Kamp Vught is het oorlogsdagboek van Klaartje de Zwarte-Walvisch. In 2011 wordt dat dagboek door Stichting Droomproducties vertaald naar de theatervoorstelling Alles gaat aan flarden en opgevoerd in de gereconstrueerde barak. Het is een van de vele manieren waarop Nationaal Monument Kamp Vught een brug slaat tussen verleden en heden, uiteenlopend van theater tot tentoonstellingen en van filmvertoningen tot lezingen.
Beeld: Jan van de Ven

2013 - barak 1B

In 2013 wordt in barak 1B, de laatste overgebleven barak van het voormalige concentratiekamp, een nieuwe expositieruimte geopend. Barak 1B toont de gelaagde geschiedenis van deze plek, niet alleen een concentratiekamp (1943-1944), maar ook opvangkamp voor Duitse burgerevacués (1944-1945), interneringskamp voor collaborateurs (1944-1949) en, sinds 1951, woonoord voor Molukse ex-KNIL-militairen en hun gezinnen.
Beeld: Jan van de Ven

2016 - Museumprijs

De vreugde is groot als op 3 mei de BankGiro Loterij Museumprijs wordt gewonnen. Die publieksverkiezing is mede te danken aan het onvermoeibaar campagnevoeren van de vele vrijwilligers, die al sinds de oprichting een cruciale rol spelen in het dagelijks reilen en zeilen van het herinneringscentrum. In 2021 zijn meer dan 120 vrijwilligers actief.
Beeld: Jan van de Ven

2019 - Vernieuwing

Inmiddels verwelkomt Nationaal Monument Kamp Vught per jaar ruim 70.000 bezoekers en in 2019 volgt een nieuwe ingrijpende verbouwing. Zo wordt de vaste expositie van A tot Z vernieuwd en uitgebreid. Ook komt er een uitbouw met drie lokalen om de vele schoolklassen te ontvangen en een auditorium.
Op 27 november neemt koning Willem-Alexander met oud-gevangenen Ernst Verduin en Joke Folmer als eerste een kijkje in het vernieuwde herinneringscentrum.
Beeld: Jules van Iperen